TEMEL BİLGİLER TANIMLAMA: Normal yerleşmiş anne karnındaki bebeğin eşinin normalden önce ayrılmasıdır. Shere sınıflamasına göre 3 derecede değelendirilir.Sher Derece 1- çok az veya hiç kanama yoktur, canlı bebeğin doğumunu takiben çocuğun eşinin arkasında l pıhtı görülür. Sher Derece 2 - Kanama ve rahim hassasiyetle beraber canlı bebek vardır. Sher Derece 3- tip - A - ölü bebek , pıhlaşma fonksiyonları normal; tip B - ölü Bebek, pıhtılaşma fonksiyonlarında bozukluk var.. Etkilenen sistemler: Üreme, kalp damar sistemi Genetik etkiler: Yok, Görülme sıkılığı: • Tüm doğumların % l’i • Daha önce birkez ise % 15 • 2 veya daha fazla olmuş ise % 20
BELİRTİ VE BULGULAR • Gebeliğin 24-39 haftası arasında saatte l petten veya tampondan fazla kanama olması • Sırt ağrısı, karın ağrısı • Rahim kasılmaları , hassasiyet ve / veya rahim sertleşmesi • Kanama miktarına göre şokun klinik bulguları yerleşmeden önce kan hacminin % 30 ‘ undan fazlası kaybedilmiş olabilir. Belirgin kan kaybına rağmen hayati bulgular normal olabilir. • Anne karnındaki bebeğinl kalp seslerinin duyulmasında güçlük veya kanlı su gelmesiyle beraber hassas, gergin rahimin elle hissedilmesi. • Rahim kasılması ile beraber veya kasılma olmaksızın devamlı ağrı
NEDENLERİ • Kunt batın travması, (özellikle bebeğin eşi öne yerleşimliyse) • İkiz gebelik veya aşırı rahim içi sıvısı gibi nedenlerle gerilmiş rahimin aniden baskıdan kurtulması durumunda • Kokain bağımlılığı
RİSK FAKTÖRLERİ • Günde l paketten fazla sigara içimi • Alkol bağımlılığı • Kısa göbek kordonu • Hipertansiyon • Daha önce eşin erken ayrılması hikayesi.
TANI:
LABORATUARDA YAPILMASI GEREKEN TESTLER: • Kan grubu, Rh tayini, Coombs testi • Tam kan tetkiki, trombosit sayımı • Pıhtılaşma testleri(Protrombin ve parsiyel tromboplastin zamanı, fibrinojen seviyeleri)
ANORMAL LABARATUAR BULGULARI: •Hemogobinde düşme. •Pıhtılaşma testlerinde bozulma (Yüksek protrombin ve parsiyel tromboplastin zamanı, eğer yoğun damar içi pıhtılaşma varsa ise fibrinojen seviyeleri 100-150 mg/dl altındadır,Trombositler 20.000- 50.000 arasındadır)
GÖRÜNTÜLEME • Ultrason ile plasentanın(bebeğin eşinin )arkasında pıhtı, yuvarlaklaşmış plasenta kenarı veya kalınlaşmış plasenda görülebileceği gibi sıklıkla net olarak görülemez, (özellikle rahimin arkasına yerleşmiş plasenta veya hafif erken ayrılma söz konusu olduğunda).
TEDAVİ UYGUN SIHHİ BAKIM • Stabil olana kadar hastaneye yatması gereklidir.
GENEL ÖNLEMLER • iyi bir anemnez ve fizik muayene, tıbbi özgeçmişi, allerjileri, bu gebelikteki diğer uitrasonları ve son yemek yediği saat öğrenilmelidir • Genel olarak, şiddetli plasentanın erken ayrılma durumunda en iyi tutum bebeğin doğurtulmasıdır • Sher’s grade l- genel doğum protokolü • Sher’s grade 2-durumun aciliyetine göre değişir • Sher’s grade 3- eğer anne de genel sağlık durumu iyiyse vaginal doğum tercih edilir. • Travmalarda hasta en az 4 saat yatırılarak takip edilmeli, fetal durum değerlendirilmelidir. • Sol yanına yatırılması venöz dönüşü ve kalp kan pompalama kapasitesini % 30 artırabilir • Bebek oksiyensizliğe hassas olduğundan ve gebelikte oksijen tüketimi % 20 arttığından oksijen verilmeli • Durum acil ise annenin genel durmunun düzeltilmesini takiben sezaryen yapılabilir
AKTİVİTE Durum belirlenene kadar yatak istirahat!
DİYET Sezeryan olasılığı ortadan kalkıp, durumu belli olana kadar ağızdan gıda almamalı
HASTANIN EĞİTİLMESİ Erken gebelik haftalarında ve doğumu gerektirmeyecek derecede hafif plasentanın erken ayrılmasında anne ve baba adayına riskler anlatılmalıdır.
ÖNLEM/ KAÇINMA •Mümkün olduğunca risk faktörleri ortadan kaldırılmalı
BEKLENEN GELİŞME VE PROGNOZ • % 0,5 ile % l arası bebek ölümü görülür. • Travma sonucu plasenta nın erken ayrılması olmuş ise % l anne ve % 30- 70 bebek ölümü riski vardır.
KAYNAKLAR • Scott, C.T., et al. Emergencies in pregnancy. Patient Çare. Auğ 15,1991; 132-150 • Lowe, T.W. et al.: Placental abruption. Clinical OB Gyn. Vol 33, No 3, Sept. 1990 Yazarı Dr. M. ***ton,